Czym się różni promieniowanie UVA od UVB?
Co to promieniowanie UV
Czym jest promieniowanie – o tym najlepiej poczytać w podręczniku do fizyki. W uproszczeniu – światło słoneczne (w pewnym sensie) jest przykładem takiego promieniowania. Jednak nas interesować będzie tylko jego część, najmocniej oddziałująca na naszą skórę– promieniowanie ultrafioletowe, zwane w skrócie promieniowaniem UV. Resztę promieniowania słonecznego stanowi promieniowanie podczerwone i zakres widzialny. Promieniowanie UV stanowią fale nieco krótsze, jednak i je można podzielić na 3 kategorie, którymi się teraz zajmiemy.
Promieniowanie UVA
UVA to promieniowanie, na które powinniśmy najbardziej uważać. Można powiedzieć, że działa po cichu, bo co prawda nie powoduje oparzeń, ale wnika głęboko, aż do skóry właściwej. Dodatkowo jego natężenie utrzymuje się na stałym poziomie przez cały rok, nie słabnąc w zimie (stąd konieczność używania kremów z filtrem UV również wtedy, więcej o tym przeczytasz tutaj). UVA odpowiada za pojawienie się opalenizny natychmiastowej, która jednak znika po kilku godzinach. Niestety jest też głównym winowajcą tzw. fotostarzenia się skóry. Powoduje jej zwiotczenie, utratę jędrności i pojawienie się zmarszczek. Co gorsza uszkadza też DNA komórkowe, co może prowadzić do rozwoju nowotworów. UVA jest też odpowiedzialne za zaburzenia pigmentacji, czyli powstawanie plam na skórze oraz nietolerancję na słońce. Warto również wiedzieć, że promieniowanie UVA przenika przez chmury, szyby i niektóre materiały. Sławę zyskało zdjęcie Billa McElligotta, zawodowego kierowcy, na którego twarzy można ujrzeć efekty fotostarzenia. Po 28 latach pracy, jej lewa, podczas jazdy wystawiona do słońca strona, wygląda szokująco inaczej niż prawa. To idealny przykład działania promieniowania UVA i dowód na to, że szyba w tym przypadku nie pomaga.
Promieniowanie UVB
W przeciwieństwie do promieniowania UVA, UVB odczuwamy głównie latem i w godzinach południowych. Jego natężenie jest w dużej mierze uzależnione od kąta padania promieni słonecznych. To właśnie UVB powoduje opaleniznę. Jest jednak w dużej mierze filtrowane przez chmury, dlatego w pochmurny dzień za bardzo się nie opalimy, co nie oznacza, że nie musimy używać kremu z filtrem – promieniowanie UVA ciągle działa. UVB działa na naszą skórę powierzchniowo. Powoduje rumień i oparzenia, niestety również poważniejsze zmiany mogące prowadzić do nowotworów. Ma też dobroczynne działanie – jest odpowiedzialne za niezwykle ważną syntezę witaminy D. Dlatego tak ważne jest przebywanie na świeżym powietrzu w okresie wiosenno – letnim oraz suplementacja tej witaminy w okresie jesienno zimowym (więcej o dobroczynnym działaniu słońca przeczytasz tutaj).
Promieniowanie UVC
Promieniowanie UVC jest dla nas zabójcze. Na szczęście pochłaniane jest przez warstwę ozonową atmosfery i do powierzchni ziemi praktycznie nie dociera. Ważne jest, by kremy z filtrem, których używamy, skutecznie chroniły zarówno przed promieniowaniem UVA, jaki i UVB. Pamiętaj, że to, że jest zimno i pochmurnie, nie oznacza, że nie powinniśmy chronić skóry. Promieniowanie UVA oddziałuje na nas niezależnie od pory roku i pogody, w związku z czym, również zimą, smaruj twarz kremem z filtrem UV.